درد زانو ؛ علت و روش های پیشگیری از بروز آن

درد زانو، امروزه با توجه به نحوه ی فعالیت های روزمره خصوصا بالا رفتن از پله، نشستن های دراز مدت و بی تحرکی شیوع بالایی در جوامع دارد. مشکلات زانو با شیوع بالاتر عمدتا شامل دردهای مفصل میان کشکک و ران (مفصل پشت استخوان کشکک) است. به دنبال اختلال حرکتی در این مفصل ، آرتروز زانو، آسیب دیدگی رباط ها یا همان لیگامان های زانو و آسیب های منیسک های داخلی و خارجی زانو شایع است.

زانو درد چیست و در چه کسانی بیشتر ایجاد می شود؟

زانو درد یا درد زانو یک مشکل شایعی است که هر فردی را در هر سنی درگیر می کند. این عارضه به دلایل مختلفی رخ می دهد  و در افرادی چون  دونده‌ها، اسکی بازان، دوچرخه‌سواران و کسانی که در ورزش‏‌ها و فعالیت‌های پرشی شرکت می‌کنند، شایع تر است.

درد زانو شدت های مختلفی دارد و سبب ایجاد اختلال در انجام فعالیت های روزمره می شود. فعالیت هایی چون:

• راه رفتن
• خم شدن
• ایستادن
• بلند کردن اجسام
• و……

در صورتی که درد زانو یا میزان آسیب دیدگی شدید نباشد، فیزیوتراپی و زانوبند بسیار برای تسکین درد زانو موثر است. در صورتی که آسیب شدید باشد، فرد باید اقدام به جراحی کند و پس از آن اقدام به فیزیوتراپی کند.

علائم درد زانو

علائم درد زانو بسته به محل وشدت آسیب متفاوت است. علائم درد زانو عبارتند از:

• تورم و سفتی در زانو همراه با درد زانو
• قرمزی و احساس گرما در زانو
• احساس ضعف یا بی‌ثباتی در زانو
• احساس خرش خرش یا خرد شدن چیزی در زانو هنگام حرکت زانو
• عدم توانایی در صاف کردن زانو

علت درد زانو

درد زانو به دلیل آسیب دیدگی، انواع آرتروز زانو، ضربه و سیر مشکلات ایجاد می شود. درد زانو چون علل مختلفی دارد، علائم و درد آن با شدت های مختلف خفیف تا شدید همراه است. احساس درد در زانو گاهی به دلیل فعالیت های خاص ایجاد می شود و با گذر زمان بدتر می شود. به طور کلی جهت ایجاد درد زانو می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب‌دیدگی

آسیب‌دیدگی زانو، ممکن است بر هر کدام از اجزای نگهدارنده زانو از جمله رباط ها، تاندون ها، غضروف ها، استخوان های اطراف زانو یا کیسه‎ های پر از مایع (بورس) که مفصل زانو تأثیر بگذارد. برخی از آسیب‌های شایع زانو عبارتند از:

• آسیب ACL یا پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL)
• شکستگی استخوان زانو.
• پاره شدن مینیسک زانو
• بورسیت زانو.
• تاندینیت کشکک

مشکلات جسمی

برخی از مشکلات جسمی  سبب بروز درد زانو می شوند، عبارتند از:

• شل شدن بدن: آسیب یا تحلیل رفتن استخوان یا غضروف در زانو، سبب شکسته شدن قطعه ای از استخوان ودر نتیجه شناور شدن آن در مفصل می شود. در بلند مدت این مسئله سبب شل شدن بدن و ایجاد تداخل در حرکت زانو می شود.
• سندرم باند ایلیوتیبیال (Iliotibial band syndrome):، در دوندگان ماراتون و دوچرخه سوارن بیشتر بروز می یابد. در این سندروم قسمت خارجی مفصل ران سبب ایجاد فشار بر روی زانو می شود.
• دررفتگی کشکک زانو: اگر کشکک زانو به دلیل حادثه دچار در رفتگی شود، سبب جابجایی کاسه زانو و ایجاد درد می شود.
• درد لگن یا پا ممکن است باعث تغییر در راه رفتن شده و با ایجاد فشار بیشتر بر روی مفصل زانو، سبب بروز درد زانو شود.
• ابتلا به انواع آرتروز زانو

عوامل خطر بروز درد زانو

عواملی بر ایجاد درد زانو موثر هستند. این عوامل موثر بر ایجاد درد زانو و مشکلات زانو عبارتند از:

• اضافه وزن یا چاقی
• عدم انعطاف‌‏پذیری یا قدرت عضلانی: کمبود قدرت و انعطاف‌‎پذیری می‌‎تواند خطر آسیب ‏دیدگی زانو را افزایش دهد. عضلات قوی به ثبات و محافظت از مفاصل کمک می‏‌کنند و انعطاف‌‏پذیری عضلات می‎‌تواند به شما در دستیابی به دامنه کامل حرکت کمک کند.
• ورزش های سنگین مانند اسکی، بسکتبال یا دویدن
• انجام مشاغل خاص مانند کشاورزی یا ساخت و ساز
• داشتن آسیب دیدگی قبلی

روش های پیشگیری از درد زانو

اگرچه همیشه امکان جلوگیری از درد زانو امکان‌پذیر نیست اما توجه به پیشنهادات زیر ممکن است به شما در پیشگیری از آسیب و زوال مفصل زانو کمک کند:

• داشتن سبک زندگی سالم
• رعایت تعادل وزن
• ورزش کردن اصولی
• داشتن بدن قوی و انعطاف پذیر
• انجام تمرینات ورزشی قدرتی
• رعایت بدن خود در صورت مبتلا بودن به آرتروز زانو یا درد مزمن زانو

نتیجه گیری:

درد زانو به دلایل مختلفی ایجاد می شود.

این عارضه سبب بروز اختلال در فعالیت های روزمره می شود.

علائمی چون سفتی، تورم، صدا دادن زانو و … از جمله علائم درد زانو است.

زانو درد به دلایل مختلفی چون ضربه به زانو، مشکلات جسمی مانند ابتلا به انواع آرتروز زانو و… ایجاد می شود.

اضافه وزن، انجام ورزش های سنگین و غیر اصولی و فعالیت های کاری غیر اصولی سبب افزایش درد زانو می شوند.

روش درمانی متفاوتی برای درمان زانو درد وجود دارد. انتخاب بهترین روش درمان، بستگی به شدت آسیب و میزان درد، سن بیمار و… دارد.