فیزیوتراپی سالمندان، یکی از بهترین راه ها برای افزایش تواناییهای حرکتی افراد سالمند است. با افزایش سن و نزدیک شدن به پیری، تغییرات دژنراتیو رخ داده و بدن تغییرات زیادی می کند. افراد سالمند دیگر نمیتوانند مانند دوران جوانی فعالیت داشته باشند. همچنین سطح انرژی آنان تا حد زیادی پایین خواهد آمد.
بیماریهای مربوط به عضلات و مفاصل در این افراد، همچون آرتریت مفصلی، پوکی استخوان، یا بیماری قلبی باعث تضعیف تواناییهای حرکتی می شود. در این شرایط گاهی اوقات افراد برای راه رفتن هم دچار مشکل میشوند. ورزش و افزایش حرکت، رعایت رژیم غذایی جزو بهترین راه ها برای بازگرداندن تواناییهای حرکتی خواهند بود. در فیزیوتراپی سالمندان، علاوه بر برنامههای ورزشی، از تکنیکهای مختلفی نیز استفاده میشود تا افراد بتوانند بهبود یابند. در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
فیزیوتراپی سالمندان چیست؟
فیزیوتراپی شامل تمرینات و درمان های دستی است، که برای کمک به افراد در استفاده از رویکردهای فیزیکی برای بهبود سلامتی طراحی شده است. فیزیوتراپی سالمندان، تمرینات و تکنیکهایی است که میتواند به آنها در جهت حفظ تعادل و بهبود حرکت کمک کند. به طور کلی، فیزیوتراپی برای افراد سالمند میتواند به آنها در این زمینهها کمک کند:
· تا حد امکان مستقل باشند.
· سبب بهبود عملکرد فیزیکی و همچنین به حداکثر رساندن پتانسیل حرکتی می شود.
· همچنین فیزیوتراپیستها به اطرافیان در مورد نحوه مراقبت از سالمندان آموزش میدهند.
افراد سالمند به دلایل مختلفی میتوانند به فیزیوتراپی نیاز پیدا کنند. برخی از آنان در اثر آسیب یا تصادف و دیگران بر اثر کهولت سن و تحلیل رفتن توانایی حرکتی، داشتن مشکلات روانی، قلبی و عروقی و…، به فیزیوتراپی نیاز پیدا خواهند کرد. فیزیوتراپیستها نقش حیاتی و مهمی در کار با سالمندان دارند. آنها در پیشگیری از بیماریها و ناتوانیها، درمان مشکلات و کنترل مسائل بیماران بستری شده نقش دارند. آنها میتوانند مشکلات حرکتی که بیشترین تاثیر را بر زندگی افراد میگذارند، را شناسایی کنند و به آنها کمک کنند تا برای بهبودشان تلاش کنند.
اهمیت توانبخشی سالمندان
از آن جایی که سالمندان بیشتر از همه افراد با ناتوانیهای حرکتی مواجه میشوند، فیزیوتراپی با استفاده از درمان های دستی، تکینک های درمانی مختلف و مناسب وضعیت جسمی سالمند، میتواند عملکردهای مختلفی را در این افراد بهبود ببخشد.
فیزیوتراپیست با استفاده از تکنیک های درمانی و ابزارها، علاوه بر سب تقویت ماهیچه های سالمندان، به آنها آموزش می دهند که چگونه از وسایل کمکی راه رفتن مانند عصا یا سایر وسایل و تکنیکها برای جبران محدودیتهای فیزیکی استفاده کنند. فیزیوتراپیستها میتوانند به بیماران یک برنامه ورزشی بدهند تا بتوانند حداقل توانایی فیزیکی خود را به دست بیاورند و به طور مستقل کارهای خود را انجام دهند.
اگر سالمندان درد زیادی داشته باشند و در اثر حرکت دادن خستگی زیادی را تجربه کنند، فیزیوتراپیست میتواند برای آنها مسکن تجویز کند تا دردشان کاهش یابد. افراد سالمندی که قدرت عضلانی خود را از دست میدهند، ممکن است فشار اضافی بر روی مفاصل کلیدی آنها وارد شود. فیزیوتراپی، میتواند تا حد زیادی در عضلات را کاهش دهد و باعث بهبود تحرک شود.
در نتیجه، احتمال دارد که این مشکلات باعث بروز بیماری به نام آرتروپاتی شود. وقتی سن بالاتر میرود، استخوانها کلسیم و تراکم خود را از دست میدهند. به دلیل این مشکلات، بدن در برابر آرتروز و پوکی استخوان آسیب پذیر میشود. در این زمان است که فیزیوتراپی سالمندان بیش از پیش مهم خواهد شد.
هدف از فیزیوتراپی سالمندان
اکثر برنامههای درمانی که در فیزیوتراپی سالمندان استفاده میشود، شامل انتخاب یک برنامه ورزشی و استفاده از دستگاهها خواهد بود. از اهداف اصلی این تمرینات میتوان به بهبود تعادل، تحرک و قدرت اشاره کرد. اگر فرد سالمند از درد مفاصل و کم شدن انرژی رنج میبرد، ماساژ، ورزش و آب درمانی میتوانند به او کمک کنند.
درمانهای ورزشی شامل تمرینهای تقویتی، تمرینهایی برای تسکین درد و تمرینهای استقامتی خواهند شد. فیزیوتراپیست ها همچنین، به افراد سالمند استفاده از وسایلی مانند عصا یا واکر را توصیه می کنند.
استفاده از روشها و تکنیکهای متفاوت در فیزیوتراپی سالمندان، معمولا اهداف مختلفی دارد، که به شرح زیر خواهند بود:
بهبود استحکام استخوانها
از آن جایی که سالمندان نسبت به بقیه، بیشتر در خطر ابتلا به بیماریهایی مانند پوکی استخوان، آرتریت و شکستن استخوانها هستند، فیزیوتراپی در راستای پیشگیری به این عارضه ها، کمک می کند. تمرینات متفاوت میتواند باعث شود که استحکام استخوانها تا حد زیادی بالا برود.
از بین بردن درد
اکثر سالمندان، در گردن، مفاصل و کمر خود احساس درد زیادی میکنند، به حدی که زندگی روزمره آنها را با اختلال مواجه می کند. با انجام تمرینات و ورزشهای فیزیوتراپی، میتوان این دردها را کاهش داد و انعطاف پذیری، تحرک و گردش خون در بدنشان را بهبود داد.
افزایش سلامت قلب
ورزش و تمریناتی که در فیزیوتراپی استفاده میشود، نه تنها در پیشگیری از بیماریهای قبلی، بلکه در مدیریت و درمان آن نیز تاثیر زیادی دارد.
افزایش قدرت و پایداری
فیزیوتراپی به افراد مسن در داشتن تعادل، افزایش قدرت و پایداری کمک می کند. با تقویت ماهیچه های سالمندان، درد کاهش یافته و توانایی آنها در برقراری تعادل بیشتر می شود.
بهبود سلامت روان
سالمندان به دلیل دردهای مزمن، تغییر سبک زندگی، بازشستگی و…، دچار افسردگی می شوند. فیزیوتراپی به بهبود سلاامت ذهنی، کاهش اضطراب و افسردگی و تقویت ذهن افراد مسن کمک می کند.
کلام پایانی
مشکلات حرکتی و عضلانی ممکن است برای هر شخص در هر سنی به وجود بیاید، اما سالمندان به دلیل شرایطی که برای آنها به وجود میآید، بیشتر در معرض این مشکلات قرار میگیرند. به همین دلیل، آنها به مرور به فیزیوتراپی نیاز پیدا خواهند کرد. فیزیوتراپی سالمندان به تقویت ماهیچه، عضلات، بهبود روان، کاهش درد و پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی کمک می کند.
افراد مسن میتوانند این درمانها و تمرینات را در مکانهایی از جمله کلینیکها، بیمارستانها و مراکز توانبخشی دریافت کنند.
با این حال، برای سالمندانی که قادر به مراجعه به این مراکز نیستند، بازدید فیزیوتراپیست در خانه، یک راه حل مناسب برای این مساله است. این گزینه بسیار راحتتر است و دردسرهای رفتوآمد فرد سالمند نیز از بین خواهد رفت.