تنگی کانال نخاعی گردن از جمله اختلالاتی است که با وجود شیوع بالا، معمولا دیر تشخیص داده می‌شود و همین موضوع می‌تواند آسیب‌های جدی و غیرقابل بازگشت برای بیمار به همراه داشته باشد. این عارضه در اثر فشردگی نخاع در ناحیه گردن ایجاد می‌شود و با علائمی مثل درد، بی‌حسی، ضعف و اختلال در حرکت خود را نشان می‌دهد. بسیاری از افراد در مراحل اولیه متوجه شدت خطر آن نمی‌شوند و تصور می‌کنند که تنها با یک درد ساده عضلانی یا خستگی مواجه هستند. اما نادیده گرفتن علائم می‌تواند به تدریج عملکرد حرکتی بدن را مختل کند. اگر شما هم در ناحیه گردن احساس فشار یا بی‌حسی در دست و پا دارید، این مقاله می‌تواند به شما کمک کند تا شناخت دقیق‌تری از تنگی کانال نخاعی گردن داشته باشید و راهکارهای درمانی مناسب را بررسی کنید.
درمان گردن درد
تنگی کانال نخاعی گردن چیست؟
تنگی کانال نخاعی گردن نوعی اختلال فشاری است که در آن فضای کانال نخاعی در ناحیه گردن کاهش می‌یابد و باعث فشردگی نخاع یا ریشه‌های عصبی می‌شود. این فشار ممکن است به دلایل مختلفی مانند تحلیل رفتن دیسک، تشکیل زائده‌های استخوانی، آسیب‌های قدیمی یا التهاب‌های مزمن ایجاد شود. این تنگی می‌تواند به مرور زمان باعث کاهش دامنه حرکت، درد مزمن و اختلال در تعادل و هماهنگی شود.
بیشتر بخوانید: بهترین مرکز فیزیوتراپی در شمال تهران
علائم تنگی کانال نخاعی گردن
شناسایی به موقع علائم تنگی کانال نخاعی گردن می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. از مهم‌ترین علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در ناحیه گردن، شانه یا بازوها
- بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها و گاهی پاها
- ضعف عضلات در اندام فوقانی یا تحتانی
- اختلال در راه رفتن یا تعادل
- سفتی و خشکی گردن
- در موارد شدید، اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع
علائم ممکن است به صورت تدریجی یا ناگهانی ظاهر شوند و بسته به شدت فشار بر نخاع، شدت آن‌ها نیز متفاوت است. برای درمان میتوانید از فیزیوتراپی گردن بهرمند شد.
علت بروز تنگی کانال نخاعی گردن
علت ای ضایعه می‌تواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی، ساختاری و محیطی باشد. در ادامه به رایج‌ترین دلایل این بیماری اشاره می‌کنیم:
بیشتر بخوانید: بهترین مرکز فیزیوتراپی در تهران
۱. فرسودگی و تحلیل رفتن دیسک‌ها
با افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌ای خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند و فضای بین مهره‌ها کاهش می‌یابد. این کاهش فضا می‌تواند به فشردگی نخاع منجر شود.
۲. آرتروز ستون فقرات گردنی
تجمع زائده‌های استخوانی در نتیجه آرتروز، فضای داخلی کانال نخاعی را محدود می‌کند و فشار بر نخاع افزایش می‌یابد.
۳. آسیب‌های گردن
ضربه یا تصادف در ناحیه گردن می‌تواند باعث شکستگی، جابه‌جایی مهره یا پارگی دیسک شود و در نهایت منجر به تنگی کانال نخاعی شود.
۴. بیماری‌های مادرزادی
برخی افراد به طور ژنتیکی دارای کانال نخاعی باریک‌تری هستند که احتمال فشردگی نخاع را در سنین پایین‌تر افزایش می‌دهد.
۵. التهاب مزمن
بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی یا اسپوندیلیت می‌توانند باعث التهاب مفاصل و در نتیجه تنگی فضای نخاعی شوند.
تشخیص تنگی کانال نخاعی گردن
برای تشخیص دقیق این بیماری، پزشک پس از معاینه بالینی از روش‌های تصویربرداری کمک می‌گیرد. مراحل تشخیص شامل موارد زیر است:
معاینه فیزیکی: ارزیابی دامنه حرکت، قدرت عضلات و بررسی واکنش‌های عصبی
تصویربرداری با MRI: دقیق‌ترین روش برای مشاهده فضای کانال نخاعی و وضعیت دیسک‌ها
سی‌تی‌اسکن: برای بررسی استخوان‌ها و زائده‌های استخوانی
نوار عصب و عضله: بررسی عملکرد اعصاب و میزان هدایت الکتریکی
تشخیص زودهنگام نقش حیاتی در کنترل بیماری و جلوگیری از عوارض جدی‌تر دارد.
روش‌های درمان تنگی کانال نخاعی گردن
درمان این بیماری به شدت علائم و میزان آسیب بستگی دارد. در بسیاری از موارد، درمان‌های غیر جراحی موثر هستند، اما در موارد پیشرفته، مداخله جراحی ضروری است.
درمان غیر جراحی
۱. فیزیوتراپی
تمرینات مخصوص گردن باعث تقویت عضلات، افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش فشار بر نخاع می‌شود.
۲. دارودرمانی
داروهایی مانند ضدالتهاب‌ها و شل‌کننده‌های عضلانی به کاهش درد و التهاب کمک می‌کنند.
۳. گردن‌بند طبی
استفاده موقت از گردن‌بند می‌تواند فشار روی مهره‌ها را کاهش دهد. استفاده طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود.
۴. تزریق استروئید
تزریق مستقیم دارو به ناحیه آسیب‌دیده باعث کاهش التهاب و بهبود علائم در کوتاه‌مدت می‌شود.
درمان جراحی
در صورتی که درمان‌های غیر جراحی پاسخگو نباشند یا علائم به صورت پیشرونده بدتر شوند، جراحی گزینه مناسبی خواهد بود. رایج‌ترین روش‌های جراحی عبارتند از:
لامینکتومی
برداشتن بخشی از مهره برای باز کردن فضای کانال نخاعی
دیسککتومی
برداشتن دیسک آسیب‌دیده که به نخاع فشار وارد می‌کند
جایگزینی دیسک
جایگزینی دیسک آسیب‌دیده با پروتز
فیوژن (جوش دادن مهره‌ها)
تثبیت مهره‌ها برای جلوگیری از حرکت اضافی
جراحی معمولا با هدف کاهش فشار بر نخاع و جلوگیری از پیشرفت علائم انجام می‌شود.
مرکز فیزیوتراپی پارسه به عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین و حرفه‌ای‌ترین مراکز تخصصی فیزیوتراپی در کشور، توانسته اعتماد بیماران بسیاری را در زمینه درمان تنگی کانال نخاعی گردن جلب کند. این مرکز با بهره‌گیری از تیمی متعهد و کارآزموده، درمان را بر پایه آخرین دانش فیزیوتراپی دنیا انجام می‌دهد. هر بیمار در مرکز پارسه با برنامه‌ای منحصربه‌فرد و تحت نظارت مستقیم فیزیوتراپیست متخصص درمان می‌شود.
ویژگی منحصربه‌فرد دیگر مرکز پارسه، ارائه جلسات درمانی بدون اتلاف وقت و بر پایه نوبت‌دهی دقیق است. محیطی حرفه‌ای، برخورد صمیمانه کادر درمان و پیگیری وضعیت بیماران پس از جلسات فیزیوتراپی، این مرکز را از دیگر رقبا متمایز کرده است.
اگر به دنبال مرکزی هستید که به‌صورت تخصصی روی درمان تنگی کانال نخاعی گردن تمرکز دارد، تجربه بالینی غنی دارد و در کنار آن، با صبر و دقت به روند درمانی شما اهمیت می‌دهد، مرکز فیزیوتراپی پارسه انتخابی مطمئن و نتیجه‌بخش برای شما خواهد بود.
مراقبت‌های پس از درمان
پس از شروع درمان، چه جراحی و چه غیرجراحی، رعایت توصیه‌های پزشکی اهمیت زیادی دارد. نکات زیر می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند:
- انجام منظم فیزیوتراپی
- اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
- حفظ وضعیت مناسب هنگام نشستن و خوابیدن
- مصرف منظم داروهای تجویز شده
- مراجعه منظم به پزشک برای پیگیری روند درمان
پیشگیری از تنگی کانال نخاعی گردن
هرچند برخی عوامل مانند افزایش سن یا ژنتیک قابل کنترل نیستند، اما با رعایت برخی نکات می‌توان از بروز یا پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد:
- حفظ وضعیت صحیح گردن هنگام استفاده از موبایل و کامپیوتر
- انجام حرکات کششی و ورزش‌های مناسب
- اجتناب از خم شدن طولانی‌مدت
- کنترل وزن برای کاهش فشار بر ستون فقرات
- ترک عادت‌های نادرست مانند قوز کردن یا حمل بار سنگین
- نقش تغذیه در سلامت نخاع و مهره‌ها
تغذیه مناسب می‌تواند نقش حمایتی در سلامت مهره‌ها و دیسک‌های گردنی ایفا کند. مصرف کافی کلسیم، ویتامین D، منیزیم و مواد ضد التهاب مانند امگا ۳ در رژیم غذایی توصیه می‌شود. همچنین نوشیدن آب کافی برای حفظ رطوبت دیسک‌های بین‌مهره‌ای اهمیت دارد.
نتیجه‌گیری
تنگی کانال نخاعی گردن یکی از اختلالاتی است که می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی داشته باشد، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، می‌توان از عوارض جدی آن پیشگیری کرد. توجه به علائم اولیه، مراجعه به پزشک متخصص و پیگیری درمان‌های پیشنهادی، نقش مهمی در کنترل این بیماری دارد. اگر از درد مزمن گردن یا بی‌حسی اندام رنج می‌برید، وقت را از دست ندهید. مشورت با پزشک و آغاز درمان، اولین گام برای بازگشت به زندگی بدون درد و محدودیت خواهد بود.